Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2014

STANLEY KUBRICK


Ο Stanley Kubrick γεννήθηκε στη συνοικία του Μπρονξ της Νέας Υόρκης, σε μια οικογένεια εβραϊκής καταγωγής. Σαν παιδί, ήταν ιδιαίτερα έξυπνος, αλλά δεν είχε καταφέρει να επιτύχει και ιδιαίτερα υψηλή βαθμολογία στο σχολείο.
Ο Kubrick αποφοίτησε από το William Taft High School το 1946, αλλά λόγω των χαμηλών βαθμών του δεν κατάφερνε να περάσει σε κάποιο κολέγιο. Ήταν τότε που ο πατέρας του σκέφτηκε να του χαρίσει μια κάμερα για τα γενέθλιά του, η οποία οδήγησε έμμεσα τον μεγάλο σκηνοθέτη στο να ακολουθήσει την τέχνη που τον καθόρισε. Σύντομα ο Kubrick ανέπτυξε πάθος για τη φωτογραφία και άρχισε να κάνει ταξίδια στη Νέα Υόρκη για να φωτογραφίζει. Ενώ ήταν ακόμη έφηβος, πέτυχε να πουλήσει φωτογραφία του στο περιοδικό "Look" και σε ηλικία 17 ετών, προσελήφθη στο "Look" περνώντας τα επόμενα χρόνια, ταξιδεύοντας σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες για φωτογραφήσεις.

 Εν τω μεταξύ, ο Kubrick είχε αναπτύξει, έντονο ενδιαφέρον για τον κινηματογράφο και παρακολουθούσε όσες προβολές ταινιών μπορούσε. Το 1951, όταν ήταν μόλις 23 ετών, άρχισε να ονειρεύεται το να γίνει σκηνοθέτης. Χρησιμοποίησε τις αποταμιεύσεις του για να γυρίσει την πρώτη του ταινία, ένα 13-λεπτών ντοκιμαντέρ μικρού μήκους με θέμα τον πυγμάχο Walter Cartier, που ονομαζόταν Day of the Fight. Ο Kubrick ενήργησε ως παραγωγός, σκηνοθέτης και διευθυντής φωτογραφίας σε αυτή την πρώτη του ταινία, ενώ δεν γνώριζε τίποτε για τον κινηματογράφο και διδάχτηκε τον τρόπο χρήσης του εξοπλισμού από τον άνθρωπο που του τον είχε νοικιάσει.

Η πρώτη μικρού μήκους ταινία του Kubrick ήταν μια επιτυχία και αγοράστηκε από την RKO αφήνοντας στον Stanley ένα μικρό κέρδος. Άλλες ταινίες μικρού μήκους, που γύρισε ήταν το Flying Padre το 1951 και το The Seafarers το 1952, ενώ χάρη στα χρήματα που είχε κερδίσει από το σκάκι, κατάφερε να κάνει την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους, Fear and Desire, που γυρίστηκε στην Καλιφόρνια το 1953.
 Ο Kubrick έλαβε μικτές κριτικές για την πρώτη του ταινία, αλλά το ταλέντο του είχε ήδη γίνει αντιληπτό και επιβεβαιώθηκε και με τις δύο επόμενες ταινίες του, το Killer’s Kiss το 1955 και το The Killing το 1956 που προσέλκυσαν την προσοχή του Χόλιγουντ και το 1957, του έγινε πρόταση να σκηνοθετήσει το Paths of Glory, με πρωταγωνιστή τον Kirk Douglas.
  Η συνεργασία του Kubrick με τον Douglas συνεχίστηκε στην επική ταινία Spartacus το 1960 και του έδωσε την ευκαιρία να ξετυλίξει το σκηνοθετικό του ταλέντο σε μια μεγάλη παραγωγή, ενώ πολλές φορές έδωσε μάχη για τον τρόπο που θα γυριστεί η ταινία παρεμβαίνοντας μάλιστα και σε άλλους τομείς πέρα από τη σκηνοθεσία.
 Στη συνέχεια, ο Kubrick επρόκειτο να σκηνοθετήσει τον Μάρλον Μπράντο στην ταινία One Eyed Jacks, αλλά οι συζητήσεις διακόπηκαν και ο Brando τελικά αποφάσισε να αναλάβει ο ίδιος την σκηνοθεσία της ταινίας.  Από το 1962 μετακόμισε μόνιμα στην Αγγλία.

 Η πρώτη ταινία που γύρισε ο Kubrick εκεί ήταν η Lolita, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ. Η ταινία αφηγείτο την ιστορία ενός έφηβου κοριτσιού και τις ερωτικές της σχέσεις, και έπρεπε να κινηματογραφηθεί με μεγάλη προσοχή, ώστε να μην απαγορευθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο Λογοκρισίας που υπήρχε στην Αγγλία, ενώ η επόμενη ταινία του ήταν μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του, το Dr Strangelove or: How I Learned To Stop Worrying and Love The Bomb, το 1964, που είχε αρχικά γραφτεί από τον Kubrick για δράμα, με τον Peter Sellers.
Η επόμενη ταινία του που υπήρξε τεράστια επιτυχία, ήταν το 2001: A Space Odyssey, το οποίο ήταν μια συνεργασία με τον συγγραφέα Arthur C. Clarke και αποτέλεσε μια πρωτοποριακή ταινία του Kubrick.
 Πάντα πρόθυμος να καινοτομήσει και να ανοίξει νέους δρόμους, ο Kubrick συνέχισε την κινηματογραφική του επιτυχία του με μια από τις πιο αμφιλεγόμενες ταινίες του Το Κουρδιστό Πορτοκάλι το 1971 με πρωταγωνιστή τον Malcolm McDowell, ενώ το 1975 ήρθε μια νέα επιτυχία για τον σκηνοθέτη με το Barry Lyndon. Μέχρι τότε, ο Kubrick είχε γίνει γνωστός ως ένας δύσκολος συνεργάτης, ο οποίος απαιτούσε από ηθοποιούς και τεχνικούς να δίνουν το 100% των δυνατοτήτων τους.
Στη συνέχεια, έστρεψε την προσοχή του στην σκηνοθεσία μιας ταινίας τρόμου, ένα από τα λίγα είδη που δεν είχε ακόμη εξερευνήσει και ενώ απέρριψε την πρόταση να σκηνοθετήσει ένα σίκουελ της ταινίας  «Ο Εξορκιστής», αποφάσισε να προσαρμόσει το κλασικό έργο του Stephen King, Η Λάμψη, στη μεγάλη οθόνη στην οποία πρωταγωνίστησε ο Jack Nicholson, και έγινε γρήγορα μια cult ταινία από το 1980 που πρωτοπαίχτηκε.
Μετά τη Λάμψη, τα διαστήματα μεταξύ των ταινιών του Kubrick συνεχώς μεγάλωναν και έτσι το Full Metal Jacket, κυκλοφόρησε το 1987.
Η ταινία που ακολούθησε ήταν δώδεκα χρόνια μετά και δεν είναι άλλη από το «Μάτια Ερμητικά Κλειστά», μια ταινία που προσμετρούσε με τόλμη  την άβυσσο του σεξουαλισμού  και ο ίδιος θεωρούσε την καλύτερη του. Λίγο προτού βγει η ταινία στις αίθουσες, ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ πέθανε στον ύπνο του από καρδιακή ανακοπή στις 7 Μαρτίου 1999.




Ο Κιούμπρικ ήταν τελειομανής και γύριζε τις ταινίες του με φοβερή επιμονή  και πίεση ερχόμενος συχνά σε ρήξη με τους ηθοποιούς του. Ζούσε  σαν ερημίτης, αρνούμενος να ταξιδεύει ή να δίνει συνεντεύξεις. Δεν είχε ένα συγκεκριμένο σκηνοθετικό ύφος (όπως π.χ. ο Ταρκόφσκι ή ο Αντονιόνι).Έτσι ασχολήθηκε με παροιμιώδη περφεξιονισμό  με όλα σχεδόν τα κινηματογραφικά είδη από το film-noir  μέχρι την ταινία «εποχής» και από την επιστημονική φαντασία μέχρι το αντιπολεμικό δράμα  θέτοντας  αξεπέραστα όρια στο κάθε είδος.
 Όπως πολύ εύστοχα έγραψε ο Β. Ραφαηλίδης «κάθε ταινία του μοιάζει σαν προσπάθεια να λεχθεί η τελευταία λέξη πάνω σ’ ένα θέμα με το οποίο ασχολήθηκαν πολλοί πριν από αυτόν»
Από μια συνολική αποτίμηση  του έργου του, ως κύρια χαρακτηριστικά προβάλλουν η  αξεπέραστη τελειότητα της φόρμας , η εμμονή του να ανατέμνει με οξυδέρκεια και κλινική ψυχρότητα  τα άδυτα της ανθρώπινης φύσης  ,ο διάχυτος πεσιμισμός  αλλά και μια ουμανιστική αύρα.  Έντεκα χρόνια μετά το θάνατο του το έργο του παραμένει πρωτοποριακό , διαχρονικό και ταυτόχρονα εγκεφαλικό και παγερά γοητευτικό.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου